ΜΕΤΑΚΟΜΙΖΟΥΜΕ

Το Ιστολόγιο μετακομίζει στη μητρική του ιστοσελίδα www.cyprusbiology.com

Σας περιμένουμε εκεί!

Τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου κατακτούν την Αμερική

Τον Απρίλιο του 2012, στο ιστολόγιο αυτό αναρτήθηκαν τρια άρθρα που αφορούσαν τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα (ΝΑΠ) της Α' Γυμνασίου:

1. Ο Γάμος και το Σεξ στα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου    4 Απριλίου 2012
2. Ο Αδάμ, ο Νώε και η ποικιλομορφία των οργανισμών     5 Απριλίου 2012
3. Ραδιοφωνικές εκπομπές και δημοσιεύματα σχετικά με τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου   9 Απριλίου 2012

Ακολούθησε ακόμα μία ανάρτηση το Μάιο του 2012 με τίτλο "Τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου εξακολουθούν να συναρπάζουν". Μέχρι χθες νόμιζα ότι το θέμα έληξε με την αφαίρεση των επίμαχων "εδαφίων" από το υλικό διδασκαλίας. Το σίριαλ συνεχίστηκε όμως!

Το Μάιο του 2012 ακόμα ένα ιστολόγιο το http://bioteaching.wordpress.com, γραμμένο στην αγγλική γλώσσα, ασχολήθηκε με τα ΝΑΠ Βιολογίας Α' Γυμνασίου. Ο συγγραφέας του ιστολογίου (ναι ξέρω: blogger τον λέμε) είναι ο Marc Srour που όπως έχω διαβάσει εδώ ζει στην Κύπρο κι εργάζεται σε έναν Μη Κυβερνητικό Οργανισμό (ΜΚΟ) που ονομάζεται Εναλία Φύσις. Ο Marc Srour λοιπόν ανέβασε μία ανάρτηση με τίτλο "Creationism in Scools: An Example from the Government of Cyprus". Επίσης, έγραψε ένα άρθρο με τίτλο "Open letter concerning Noah's Arc in biology textbooks" το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Ομίλου Ελεύθερης Σκέψης Κύπρου στα αγγλικά οπότε μας έκανε διεθνώς ρεζίλι. Η χάρη μας έφτασε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και το άρθρο αναφέρθηκε στα αμερικάνικα ιστολόγια "Why Evolution is True" και "Pharyngula". Το Why Evolution is True ανάρτησε άρθρο με τίτλο: "People of Cyprus: rise up against Noah's Ark in your biology textbooks" και το Pharyngula άρθρο με τίτλο: "I have a cunning plan for Intellectual Warfare".

Για ακόμα μία φορά η μικρή μας Κύπρος μας κάνει υπερήφανους!

Εξέλιξη Vs Ευφυής Σχέδιασμός Ι

Ο Δημιουργισμός είναι μια εναλλακτική 

επιστημονική θεωρία για τη

θεωρία της εξέλιξης

όσο είναι η θεωρία των πελαργών 

(που φέρνουν τα παιδιά)

για τη σεξουαλική αναπαραγωγή 

(Hayes 1996)

Σε προηγούμενη ανάρτηση συζητήθηκε η αναγκαιότητα της διδασκαλίας της Εξέλιξης στα σχολεία. Με λύπη διαπιστώνω ότι η Εξέλιξη όχι μόνο δεν περιλαμβάνεται στα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα (ΝΑΠ) Βιολογίας αλλά γίνεται προσπάθεια να εισαχθούν σε αυτά στοιχεία του Δημιουργισμού ο οποίος στις μέρες μας πλασάρεται ως "Ευφυής Σχεδιασμός (ΕΣ)".

Θα ακολουθήσει μια σειρά από αναρτήσεις, κάθε μία από τις οποίες θα καταρρίπτει ένα ή και περισσότερα επιχειρήματα των υποστηρικτών του ΕΣ εναντίον της Εξέλιξης. Με αυτό τον τρόπο αισιοδοξώ να ανοίξει ένας διάλογος (πάντα στα πλαίσια της ευγένειας και της κοσμιότητας) που θα εμπλουτίσει τις γνώσεις όλων, όποια άποψη κι αν υποστηρίζει ο καθένας.

Σύντομη ιστορία της εξελικτικής σκέψης

Μόνο μελετώντας κανείς την ιστορία της εξελικτικής σκέψης μπορεί να κατανοήσει την ουσία της σύγκρουσης μεταξύ Εξέλιξης και ΕΣ. Το βιβλίο του Charles Darwin "Η καταγωγή των ειδών μέσω φυσικής επιλογής" (για συντομία Καταγωγή) εκδόθηκε το 1859 και σε αυτό ο μελετητής μπορεί να διακρίνει τρία κύρια στοιχεία: την κοινή προέλευση όλων των οργανισμών, τη φυσική επιλογή και την ένταξη του ανθρώπου στο ζωικό βασίλειο.

Η κοινή προέλευση συγκρούεται με την έννοια της ειδικής δημιουργίας δηλαδή της ξεχωριστής δημιουργίας κάθε άβιου και έμβιου στοιχείου η οποία, όταν εκδόθηκε η Καταγωγή, είχε ήδη εγκαταλειφθεί από την επιστημονική κοινότητα της ηπειρωτικής Ευρώπης. Σε καμία  περίπτωση ο Darwin δεν πρέπει να θεωρείται ο πατέρας της κοινής προελέλευσης αφού προηγήθηκαν οι Γάλλοι Buffon (Histoire Naturelle 1749), Lamarck (Philosophie Zoologique 1809) και Geoffroy (μέσω της Συγκριτικής Ανατομίας) καθώς και διάφοροι Γερμανοί βιολόγοι. Όλοι οι πιο πάνω εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην ειδική δημιουργία πολύ πιο πριν από την έκδοση της Καταγωγής. Παρόλα αυτά, η ειδική δημιουργία εξακολουθούσε να υποστηρίζεται με σθένος από την πλειοψηφία των Βρετανών επιστημόνων. Συνεπώς μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί τους λόγους για τους οποίους ο Darwin καθυστέρησε την έκδοση της δουλειάς του παρόλο ότι είχε καταλήξει στην εξέλιξη μέσω φυσικής επιλογής από το 1834 χρησιμοποιώντας τα ευρήματά του από το ταξίδι του με το HMS Beagle. Αναγκάστηκε ωστόσο να εκδώσει όταν πληροφορήθηκε ότι ο Alfred Russel Wallace κατέληξε στα ίδια συμπεράσματα με τον ίδιο.

Ο Darwin ζωγράφισε το πιο πάνω γενεαλογικό δέντρο 

στο προσωπικό του ημερολόγιο για πρώτη φορά το 1834. Από

http://darwin-online.org.uk/EditorialIntroductions/vanWyhe_notebooks.html

Η ανησυχία του Darwin για τις αντιδράσεις των συντηρητικών κύκλων της εποχής ήταν δικαιολογημένη αφού η συντριπτική πλειοψηφία των Βρετανών επιστημόνων της Βικτωριανής Εποχής ήταν Δημιουργιστές που υποστήριζαν τη λεγόμενη Φυσική Θρησκεία ή αλλιώς Φυσική Θεολογία σύμφωνα με την οποία η Βίβλος κυριολεκτεί σε ότι γράφει συμπεριλαμβανομένης και της Δημιουργίας. Σύμφωνα με αυτή την άποψη ο Θεός δημιούργησε το Σύμπαν και όλες τις μορφές ζωής και κανένα νέο είδος δεν δημιουργήθηκε από τότε. Το ότι ορισμένες μορφές ζωής έχουν εξαφανιστεί οφείλεται στον Κατακλυσμό του Νώε. Η Φυσική Θεολογία υποστήριζε ακόμη τη scala naturae (Φυσική Κλίμακα ή Μεγάλη Αλυσίδα της Ύπαρξης) παρόλο που ο Georges Cuvier είχε αποδείξει ότι δεν ισχύει. Σύμφωνα με τη  scala naturae (Φυσική Κλίμακα ή Μεγάλη Αλυσίδα της Ύπαρξης) όλοι οι οργανισμοί αποτελούν μέρος μιας σκάλας με συνεχή αυξανόμενη τελειότητα που οδηγεί φυσικά στον άνθρωπο.

Scala naturae από

http://faculty.ycp.edu/~kkleiner/fieldnaturalhistory/fnhimages/l3images/Scala_Naturae.jpg

Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι η χρυσή εποχή της Φυσικής Θεολογίας τερματίζεται το 1859 με την έκδοση της Καταγωγής αφού η κοινή προέλευση έγινε αμέσως αποδεκτή από την πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας. Ο ενθουσιασμός οφειλόταν στο γεγονός ότι η κοινή προέλευση μπορούσε να ερμηνεύσει την ιεραρχική οργάνωση του έμβιου κόσμου. Το ιεραρχικό σύστημα του Linnaeus που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα μπορούσε πλέον να ερμηνευθεί.

 Γελοιογραφία εποχής που διακωμωδεί

τη θεωρία της Εξέλιξης παρουσιάζοντας

τον Darwin ως πίθηκο

Δεν θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε το ίδιο και για τη φυσική επιλογή που δεν έγινε αμέσως αποδεκτή εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως αυτή του Alfred Russel Wallace που εξέδωσε βιβλίο το 1889 με τίτλο Δαρβινισμός και είχε καταλήξει κι ο ίδιος στη φυσική επιλογή με δικές του μελέτες το 1858. Οι επιστήμονες που δέχονταν την εξέλιξη επανέφεραν τις ιδέες του Lamarck περί κληρονόμησης των επίκτητων χαρακτηριστικών δημιουργώντας το ρεύμα του Νεολαμαρκισμού. Σε αυτό συνέτεινε και το φιλοσοφικό ρεύμα του της τελεολογίας ή φιναλισμού που κυριαρχούσε από το 18ο μέχρι τον 19ο αιώνα. Σύμφωνα με την τελεολογική άποψη τα πάντα στη φύση γίνονται με ένα σκοπό κι οδηγούν προς ένα προκαθορισμένο τέλος. Η επαναστατική φυσική επιλογή του Darwin και ο βάρβαρος κόσμος που περιέγραφε στον οποίο ο καλύτερα προσαρμοσμένος επιβιώνει ενώ οι υπόλοιποι εξαφανίζονται έρχονταν σε αντίθεση με την αισιόδοξη διάθεση του φιναλισμού σύμφωνα με την οποία όλα έχουν τον σκοπό τους.

Αν ο Darwin μπορούσε να εξηγήσει την κληρονομικότητα θα μπορούσε να είχε αποδείξει ότι η κληρονόμηση των επίκτητων χαρακτηριστικών είναι αδύνατη. Δυστυχώς, μία άλλη μεγάλη μορφή της Βιολογίας, ο αυστριακός μοναχός Gregor Mendel, είχε ανακαλύψει τον τρόπο κληρονόμησης των χαρακτηριστικών και είχε στείλει την εργασία του στον Darwin αλλά ο Darwin δεν την διάβασε ποτέ αφού η εργασία βρέθηκε στη βιβλιοθήκη του άκοπη. Η δουλειά του Mendel εκτιμήθηκε από την επιστημονική κοινότητα 10 χρόνια μετά το θάνατό του και η Βιολογία έχασε 50 χρόνια προόδου. Μαζί με αυτήν και ο Darwin έχασε την ευκαιρία του να ζήσει να δει τη φυσική επιλογή να θριαμβεύει.

 Gregor Mendel (1822-1884). Από

http://www.rugusavay.com/gregor-mendel-photos/

Ο θρίαμβος της φυσικής επιλογής έφτασε στο μέσο του 20ου αιώνα όταν οι βιολόγοι επιτέλους κατάλαβαν πώς λειτουργεί η κληρονομικότητα. Μόνο τότε κατάλαβαν τον τρόπο με τον οποίο η κληρονομικότητα όχι μόνο κάνει τη φυσική επιλογή δυνατή αλλά την καθιστά απαραίτητη και πώς επιτρέπει τη δημιουργία νέων ειδών οργανισμών. Αυτή η καινούρια γνώση ονομάστηκε νέα εξελικτική σύνθεση ή νεοδαρβινισμός. Η νέα σύνθεση συνένωσε δεδομένα από την οικολογία, τη γενετική, τη μοριακή βιολογία, την παλαιοντολογία, τη συστηματική και άλλους κλάδους της βιολογίας και σήμερα θεωρείται ως το καταφύγιο κάθε βιολόγου όταν ψάχνει την εξήγηση πίσω από καθετί που συμβαίνει στον έμβιο κόσμο. Σημαντικό βήμα για την καθιέρωση της νέας σύνθεσης θεωρείται η δημοσίευση του βιβλίου "Γενετική και η Καταγωγή των Ειδών" του Theodosius Dobzhansky το 1937. Σημαντικοί νεοδαρβινιστές θεωρούνται ακόμα οι J.B.S. Haldane, Ernst Mayr, R.A. Fisher και άλλοι.

Η Δίκη των Πιθήκων

Το 1925 στο Tennessee των ΗΠΑ έγινε η λεγόμενη "δίκη των πιθήκων" στην οποία καταδικάστηκε ο εκπαιδευτικός John Scopes επειδή δίδασκε εξέλιξη σε σχολείο. Ήταν η πρώτη δίκη που μεταδόθηκε απευθείας από το ραδιόφωνο. Το 1927 το Ανώτατο Δικαστήριο του Tennessee αθώωσε τον Scopes για τυπικούς λόγους χωρίς να μπει στην ουσία της απόφασης. Ο νόμος σύμφωνα με τον οποίο καταδικάστηκε ο Scopes καταργήθηκε το 1967 από το Κοινοβούλιο του Tennessee. Αργότερα, το 1987 το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε ότι ο Δημιουργισμός είναι θρησκευτική ιδέα και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Το πιο κάτω ντοκυμαντέρ σερβίρεται ως ορεκτικό για τις αναρτήσεις που θα ακολουθήσουν!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
(περιλαμβάνονται μόνο οι πηγές που δεν έχουν σημειωθεί με σύνδεσμο στο κείμενο)

1. Hayes, Judith. In God We Trust: But Which One? (Madison Wisconsin: Freedom From Religion Foundation, 1996).
2. Δημιουργισμός & Επιστήμη της Δημιουργίας, Άρθρο από την ιστοσελίδα www.skepdic.gr. Διαθέσιμο στο http://www.skepdic.gr/entries/Delta/creationism.htm
3. Mayr Ernst,"Ο Δαρβίνος και η Γένεση της Σύγχρονης Εξελικτικής Σκέψης", Εκδόσεις Σύναλμα, 2001. Μετάφραση στα ελληνικά του "One Long Argument: Charles Darwin and the Genesis of Modern Thought", Harvard University Press, 1991.
4. Αλαχιώτης Σταμάτης Ν., Πόσο ευφυές είναι το ευφυές σχέδιο; ΒΗΜΑ Science, Διαθέσιμο στο http://www.tovima.gr/science/article/?aid=186310, 20/1/2008.
5. Gould Stephen Jay, "The Structure of Evolutionary Theory", The Bulknap Press of Harvard University Press, 2002.
   
6. Murphy Jeffrie G., "Ηθική, Εξέλιξη και το Νόημα της Ζωής", Εκδόσεις Σύναλμα, 1997. Μετάφραση στα ελληνικά του "Evolution, Morality and the Meaning of Life", Εκδόσεις Rowan and Littlefield, New Jersey, 1982.
7. Zimmer Carl,"Evolution, The Triumph of an Idea", William Heinemann, 2002.
8. Η δίκη των πιθήκων, Άρθρο στην ιστοσελίδα tvxs, Διαθέσιμο στο http://tvxs.gr/news/taksidia-sto-xrono/i-diki-ton-pithikon-epistimi-vs-thriskeia

Δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο;

Μία ερώτηση που δέχομαι συχνά από διάφορους φίλους είναι σε ποιο ιδιωτικό σχολείο να πάρουν τα παιδιά τους. Μεγάλη είναι η έκπληξη στο πρόσωπό τους όταν τους προτείνω το δημόσιο σχολείο. Πρώτα, θα εξηγήσω για ποιους λόγους θεωρώ ότι οι Κύπριοι προτιμούν το ιδιωτικό σχολείο και μετά  γιατί τους προτείνω το δημόσιο. Για τη συγγραφή της ανάρτησης αυτής δεν χρησιμοποιήθηκαν επιστημονικά δεδομένα. Τα ακόλουθα αποτελούν δικές μου σκέψεις και παρατηρήσεις στα 12 χρόνια που εργάζομαι στην εκπαίδευση (ιδιωτική και δημόσια).

Γιατί οι Κύπριοι προτιμούν ιδιωτικά σχολεία; 

1. Αν δεν πληρώσω χοντρά δεν θα πάρω καλή ποιότητα υπηρεσιών

Στερεότυπα του τύπου "Οι δημόσιοι υπάλληλοι κάθονται και ξύνονται όλη μέρα" βολεύουν ιδιαίτερα συγκεκριμένους επιχειρηματίες ή ομάδες ιδιωτών επαγγελματιών αφού οδηγούν τον κόσμο να καταφεύγει σε ιδιωτικών συμφερόντων παροχή υπηρεσιών αντί σε αντίστοιχες δημόσιες υπηρεσίες. Για παράδειγμα, καταφεύγουν σε ιδιωτικές κλινικές και πληρώνουν μια περιουσία για μια απλή επέμβαση η οποία θα στοίχιζε πολύ λιγότερα έως καθόλου σε ένα δημόσιο νοσοκομείο. Με τον ίδιο τρόπο, καταφεύγουν σε ιδιωτικά σχολεία πληρώνοντας χιλιάδες ευρώ παίρνοντας ίδιου ή χαμηλότερου επιπέδου μόρφωση που θα μπορούσαν να έχουν στο δημόσιο σχολείο δωρεάν. Το επιχείρημα ότι γλυτώνουν τα χρήματα των φροντιστηρίων δεν ισχύει καθώς έχω δουλέψει κάνοντας φροντιστήριο σε πολλούς μαθητές ιδιωτικών σχολείων. Έχοντας ίσα χρόνια εμπειρίας στην ιδιωτική και στη δημόσια εκπαίδευση αμφισβητώ σοβαρά την πεποίθηση ότι πληρώνοντας χοντρά θα πάρεις καλύτερη μόρφωση αλλά αυτό θα  αναλυθεί πιο κάτω.

2. Έχουμε ένα κόλλημα με τα αγγλικά

Πιθανότατα φταίει η για 60 χρόνια αγγλική κατοχή, το γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό πληθυσμού (όχι το μεγαλύτερο παραδόξως) σπουδάζει στην Αγγλία και Αμερική ή ο παγκόσμιος επεκτατισμός της αγγλικής γλώσσας που ομολογουμένως έχει κυριαρχήσει στον κόσμο. Για να μη με παρεξηγήσετε, συμπαθώ την αγγλική γλώσσα και την χρησιμοποιώ συχνά για να μελετήσω ή να επικοινωνήσω με άτομα στο εξωτερικό. Θεωρώ, όμως, ότι οφείλουμε σεβασμό και στη μητρική μας γλώσσα. 

Η απαξιωτική συμπεριφορά απέναντι στην ελληνική γλώσσα οδηγεί πολλούς γονείς να φλερτάρουν με την ιδέα να στείλουν το παιδί τους σε αγγλόφωνο σχολείο πράγμα που λειτουργεί ως φαύλος κύκλος αφού δημιουργεί περισσότερους Κύπριους κολλημένους με τα αγγλικά. Άτομα δηλαδή που αν τους ζητήσεις να γράψουν μία αναφορά σε ρωτούν αν μπορούν να την γράψουν στα αγγλικά γιατί τους είναι πιο εύκολο. Φυσικά αυτό συμφέρει σε πολλούς επαγγελματίες που βγάζουν χρήματα από την εμμονή αυτή και την τροφοδοτούν παραδίδοντας μαθήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις εισδοχής στα ιδιωτικά σχολεία με το αζημίωτο καθώς και τους ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων. Συμφέρει, όμως, και στο κράτος για διάφορους λόγους, ο κυριότερος εκ των οποίων είναι η εξοικονόμηση χρημάτων από τους μαθητές/τριες που απορρίπτουν το δώρο της δωρεάν παροχής Παιδείας στο οποίο θα αναφερθούμε πιο κάτω.

3. Είμαστε ξιπασμένοι

Στην πλειοψηφία μας είμαστε κλασικοί επαρχιώτες αρχοντοχωριάτες που μας αρέσει να προσποιούμαστε τους καμπόσους. Η μόστρα του αυτοκινήτου, του σπιτιού, του γκάτζετ αλλά και του ιδιωτικού σχολείου του παιδιού μας είναι σημαντικό πράγμα για μας. "Έχω BMW, σπίτι με πισίνα, οικιακή βοηθό και το παιδί μου πάει στο Billy School. Είναι συμμαθητές με το γιον του τάδε σημαντικού". Σημειωτέον ότι στην Κύπρο για να θεωρείσαι κάποιος πρέπει οπωσδήποτε να έχεις λεφτά. Δεν παίζει ρόλο με ποιο τρόπο τα έβγαλες ούτε αν κάθε φορά που ανοίγεις το στόμα σου βγαίνουν μαργαριτάρια. Θα μου πείτε ότι τα λεφτά κινούν τον κόσμο και θα συμφωνήσω ότι είναι σημαντικά. Είναι σημαντική, όμως και η καλλιέργεια του πνεύματος η οποία μακροπρόθεσμα θα δώσει στις αγορές πιο σωστούς επαγγελματίες. Συνεπώς, διαλέγουμε ιδιωτικό σχολείο για να κτίσουμε την εικόνα που θέλουμε.

4. Τα ΜΜΕ δεν παίζουν δίκαιο παιχνίδι

Στην περίπτωση της σύγκρισης μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού σχολείου η πιο πάνω φράση ισχύει. Τα ΜΜΕ μεγενθύνουν τα μειονεκτήματα και μειώνουν τα πλεονεκτήματα του δημόσιου σχολείου. Παράλληλα, προβάλλουν δυσανάλογα τα επιτεύγματα των ιδιωτικών σχολείων. Δημιουργείται τεράστιο θέμα από τα μέσα αν ακουστεί ότι κάποιος συνάδελφος έκανε κάτι "κακό" αλλά αν αποδειχθεί ότι το "σκάνδαλο" ήταν ψεύτικο (όπως έγινε με την σχετικά πρόσφατη υπόθεση της καθηγήτριας που δήθεν είχε σεξουαλική επαφή με μαθητές της) κανείς δεν ασχολείται με αυτό πια. Οι εντυπώσεις στην κοινή γνώμη δημιουργούνται όμως. Μερίδιο ευθύνης γι αυτό έχει και η ηγεσία της ΟΕΛΜΕΚ που είναι άκρως αντιεπικοινωνιακή και δεν αφουγκράζεται την κοινωνία. Η παρέμβαση της οργάνωσης στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο είναι ανεπαρκής ενώ στα κοινωνικά δίκτυα ανύπαρκτη. Η αναγκαιότητα των μέτρων που λαμβάνονται από την οργάνωση δεν γίνεται κατανοητή από το κοινό αλλά ούτε και από τους μαθητές και τους γονείς με τους οποίους θα έπρεπε να είχαμε κοινή γραμμή κι επιδιώξεις. Τις πιο πολλές φορές δεν γίνεται κατανοητή και από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Η διαφήμιση του δημόσιου σχολείου θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα για την ΟΕΛΜΕΚ.

Γιατί λοιπόν προτιμώ το δημόσιο σχολείο ακόμα κι από το καλύτερο ιδιωτικό;

1. Διότι παρέχει καλύτερη μόρφωση

Παρά το γεγονός ότι τα ιδιωτικά σχολεία διαλέγουν τους μαθητές τους με εξετάσεις εισδοχής, σε αντίθεση με τα δημόσια τα οποία δέχονται κάθε καρυδιάς καρύδι, κάθε χρόνο οι πρωτιές στις Ολυμπιάδες και διαγωνισμούς κερδίζονται από μαθητές δημόσιων σχολείων. Με μεγάλη δυσκολία μπορεί κανείς να διακρίνει κάποιο μαθητή ή μαθήτρια ιδιωτικού σχολείου στις τελευταίες θέσεις των διακριθέντων. Φυσικά, αν υπάρξει διάκριση μαθητή ιδιωτικού σχολείου σε Ολυμπιάδα την επόμενη μέρα θα βρίσκεται στην εφημερίδα ακόμα κι αν έχει έρθει εκατοστός. Παραθέτω ενδεικτικά τα φετινά αποτελέσματα Ολυμπιάδων διαφόρων μαθημάτων: Βιολογία, Χημεία, Φυσική, Μαθηματικά.

Πολλοί εκπαιδευτικοί αφιερώνουν ώρες από τον ελευθερο τους χρόνο στήνοντας θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες υψηλού επιπέδου οι οποίες δεν διαφημίζονται ποτέ. Κάθε χρόνο διοργανώνονται Παγκύπριοι Σχολικοί Αγώνες Θεάτρου. Φέτος ολοκληρώθηκαν οι 24οι Αγώνες Θεάτρου. Διαβάζοντας τα αποτελέσματα βλέπουμε ότι παρόλο που έλαβαν μέρος και ιδιωτικά σχολεία δεν διακρίθηκε κανένα. 

Οι επιλογές μαθημάτων είναι περισσότερες στα δημόσια σχολεία σε σχέση με τα ιδιωτικά. Σε όλες τις πόλεις λειτουργούν Μουσικά Λύκεια (ενδεικτικά οι ιστοσελίδες Λευκωσίας και Λεμεσού) και Αθλητικά Σχολεία. Σε κάθε δημόσιο Γυμνάσιο και Λύκειο της χώρας λειτουργούν τα αθλητικά απογεύματα με τους καθηγητές φυσικής αγωγής να παραμένουν στο σχολείο παραδίδοντας μαθήματα διαφόρων αθλημάτων στους ενδιαφερόμενους μαθητές. Ακόμα, στα δημόσια σχολεία τρέχουν περισσότερα ευρωπαϊκά προγράμματα που εμπλέκουν τα παιδιά σε διαφόρων ειδών δραστηριότητες, από τα ιδιωτικά σχολεία. Τα αναλυτικά προγράμματα στο δημόσιο σχολείο αλλάζουν και οι ενδείξεις από τις αλλαγές είναι ενθαρρυντικές αφού στα Γυμνάσια έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται οι αλλαγές και να φέρνουν αποτέλεσμα.

Οι καλύτεροι εκπαιδευτικοί της χώρας υπηρετούν σε δημόσια κι όχι σε ιδιωτικά σχολεία, τα οποία εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, προσλαμβάνουν νεαρούς αδιόριστους χωρίς πείρα ή συνταξιούχους του δημοσίου. Στα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία οι εκπαιδευτικοί τυγχάνουν εκμετάλλευσης με εξαντλητικά ωράρια και χαμηλούς μισθούς οπότε με την πρώτη ευκαιρία εγκαταλείπουν και διορίζονται στο δημόσιο. Το σχολείο είναι οι καθηγητές του! Αν δεν καταφέρεις να κρατήσεις ένα πυρήνα καλών καθηγητών για πολλά χρόνια δεν μπορείς να έχεις καλό σχολείο.

2. Διότι η δωρεάν παιδεία είναι δικαίωμα που πρέπει να διατηρηθεί

Αυτός ο κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Οι πλούσιοι έχουν δυσανάλογα περισσότερα εφόδια για τη ζωή τους σε σχέση με τους υπόλοιπους. Είναι υποχρέωση του κράτους να δίνει ίσες ευκαιρίες μόρφωσης σε όλα τα παιδιά: πλούσια ή φτωχά. Αν το δημόσιο σχολείο υποβαθμιστεί τότε αφαιρούμε την ελπίδα από την κατώτερη οικονομικά τάξη να μορφωθεί και να προοδεύσει αφού οι πλούσιοι θα μπορούν να πληρώνουν για καλή μόρφωση ενώ οι φτωχοί όχι.

3. Διότι αποτελεί μικρογραφία του πραγματικού κόσμου

Τα παιδιά μας θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τον πραγματικό κόσμο κι όχι ένα αποστειρωμένο περιβάλλον σνομπ πλουσίων ή ατόμων που θα ήθελαν να είναι πλούσιοι. Σε ένα δημόσιο σχολείο, τα παιδιά θα συναναστραφούν με παιδιά με ειδικές ανάγκες, άπορα παιδιά, παιδιά από άλλες χώρες, πλούσια παιδιά κ.λπ. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές είναι διδακτικές με πολλούς τρόπους αφού τα παιδιά μαθαίνουν να εκτιμούν αυτά που έχουν, να σέβονται τη διαφορετικότητα κι έρχονται σε επαφή με συνθήκες που μοιάζουν περισσότερο με την κοινωνία στην οποία θα κληθούν να ζήσουν. Δεν είναι ο ρόλος του γονιού να τα δίνει όλα έτοιμα στο παιδί. Ο ρόλος του είναι να προετοιμάσει το παιδί για να τα καταφέρει μόνο του στον κόσμο.

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα χρειάζεται αναδιάρθρωση

Όπως έχω εξηγήσει πιο πάνω, υπό τις παρούσες συνθήκες το δημόσιο σχολείο υπερτερεί του ιδιωτικού. Απέχει πολύ από την τελειότητα όμως! Δεν θα απαριθμίσω τα προβλήματα για να μη γίνω βαρετός αλλά θα γράψω με δυο λόγια τι θα άλλαζα στα σχολεία αν ήμουν Υπουργός Παιδείας ή Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ψηφίστε με!!).

Φανταστείτε ότι κάθε σχολείο είναι αυτόνομο και δεν χρηματοδοτείται από το κράτος. Διοικείται από μια επιτροπή (ας την ονομάσουμε Διοικούσα Επιτροπή) η οποία διορίζει τον Εκπαιδευτικό Διευθυντή και τον Οικονομικό Διευθυντή του σχολείου καθώς και τους καθηγητές του σχολείου. Σε αυτή την επιτροπή συμμετέχουν εκλεγμένοι αντιπρόσωποι της κοινότητας, ο Σύνδεσμος Γονέων, καθηγητές του σχολείου κ.λπ. Όλα τα σχολεία για να διατηρούν τις άδειες λειτουργίας τους υποχρεούνται να πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια κι ελέγχονται από μία πανίσχυρη κι αυστηρή Ελεγκτική Αρχή του Υπουργείου Παιδείας. Ένα από τα κριτήρια της Αρχής είναι ότι τα δημόσια σχολεία είναι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη του σχολείου επενδύονται σε υλικοτεχνική υποδομή, προσλήψεις και στο μισθολόγιο του προσωπικού.

Καταργούνται οι επετηρίδες και η μονιμότητα των εκπαιδευτικών. Καταργείται η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ) που διορίζει, μεταθέτει και προάγει τους εκπαιδευτικούς του δημοσίου. Οι προσλήψεις εκπαιδευτικών γίνονται από κάθε σχολείο ξεχωριστά με συμβόλαια και υπάρχει θεσμοθετημένος κατώτερος μισθός εκπαιδευτικού. Οι εκπαιδευτικοί δεν θεωρούνται δημόσιοι υπάλληλοι! Το φαινόμενο εργοδότησης εκπαιδευτικών επειδή έφτασε η σειρά τους στην επετηρίδα ενώ ικανότεροί τους βρίσκονται στην ανεργία σταματά. Αν η Διοικούσα Επιτροπή θεωρήσει ότι ένας καθηγητής είναι ανεπαρκής ή δεν είναι αρκετά καλός για το σχολείο της δεν ανανεώνει το συμβόλαιό του και προσλαμβάνει άλλον.

Καταργούνται οι Σχολικές Εφορείες και οι αρμοδιότητές τους αναλαμβάνονται από τον Οικονομικό Διευθυντή του κάθε σχολείου. Οι εγκαταστάσεις κι ο εξοπλισμός του κάθε σχολείου θεωρούνται περιουσία του σχολείου και το Υπουργείο Παιδείας σταματά να ασχολείται με την αγορά ή τη συντήρηση των σχολείων. Δημόσιο θεωρείται το σχολείο που κτίστηκε με έξοδα του κράτους ενώ ιδιωτικό αυτό που κτίστηκε με έξοδα ιδιωτών ή οργανώσεων.

Πού βρίσκει το κάθε σχολείο τη χρηματοδότηση για τη συντήρηση και το μισθολόγιο των εκπαιδευτικών που εργοδοτεί; Κάθε μαθητής παίρνει από το κράτος ένα ποσό κάθε χρόνο το οποίο και καταθέτει στο σχολείο της επιλογής του. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με τα χρήματα που υπολογίζεται σήμερα ότι κοστίζει κάθε μαθητής στο κράτος. Όσους περισσότερους μαθητές προσελκύει κάθε σχολείο, τόσα περισσότερα χρήματα παίρνει. Με αυτό τον τρόπο ο υγιής ανταγωνισμός μεταξύ των σχολείων ανθίζει και τα σχολεία προσπαθούν να είναι ελκυστικά προς τους πελάτες τους. Η Παιδεία εξακολουθεί να είναι δωρεάν για όλους και το κράτος μέσω της Ελεγκτικής Αρχής του ελέγχει κατά πόσον τα σχολεία ακολουθούν τους προβλεπόμενους κανονισμούς. Το ίδιο το σχολείο αξιολογεί τους καθηγητές του και οι μισθοί, πέραν από τον κατώτατο που καθορίζεται από το κράτος, καθορίζονται από την αγορά. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας καθηγητής είναι πολύ καλός έχει προτάσεις από πολλά σχολεία και διαπραγματεύεται το συμβόλαιό του αναλόγως.

Αναγνωρίζω ότι στην Κύπρο μας τα πιο πάνω είναι δύσκολο να πραγματοποιηθούν διότι χρειάζεται μεγάλη πολιτική βούληση η οποία θα κτυπήσει πάνω σε τεράστια συμφέροντα του εκπαιδευτικού κατεστημένου. Πολύς κόσμος βολεύεται από την κατάσταση ως έχει. Παρόλα αυτά όσο ζω ελπίζω!

Το φετινό γραπτό Βιολογίας Παγκυπρίων Εξετάσεων αντικατοπτρίζει τη νοοτροπία των αρμοδίων!

Για νέες ήττες, για νέες συντριβές

κάθε στιγμή είναι μια υπέροχη ευκαιρία

Είναι αλήθεια ότι τον τελευταίο καιρό η Βιολογία Μέσης Εκπαίδευσης καταφέρνει να κερδίζει χρόνο προβολής στα ΜΜΕ. Είναι επίσης αλήθεια ότι η προβολή αυτή είναι αρνητική.

Κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς γίναμε μάρτυρες αριθμού αρνητικών δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ για τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα (ΝΑΠ) της Α' Γυμνασίου. Η άποψή μου είναι ότι τα σχόλια αυτά συνέβαλαν με θετικό τρόπο στην τελική διαμόρφωση των ΝΑΠ. Το ιστολόγιο cyprusbiology είχε αφιερώσει στο θέμα αυτό τέσσερις αναρτήσεις (βλπ Ο γάμος και το σεξ στα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου,  Ο Αδάμ, ο Νώε και η ποικιλομορφία των οργανισμών, Ραδιοφωνικές εκπομπές και δημοσιεύματα σχετικά με τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου και Τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Βιολογίας Α' Γυμνασίου εξακολουθούν να συναρπάζουν).

Ενώ τα ΝΑΠ Α΄ Γυμνασίου έχουν τροποποιηθεί μετά από κοινωνικές πιέσεις, πολλά είναι τα άλυτα θέματα που καλείται να αντιμετωπίσει η Βιολογία Μέσης Εκπαίδευσης. Ενδεικτικά αναφέρω:

• τον όγκο της ύλης στη Βιολογία Γ' Λυκείου σε σχέση με τις διδακτικές περιόδους που κάνει τη ζωή μαθητών και διδασκόντων δύσκολη και προάγει την παραπαιδεία, 
• την απουσία του πιο ουσιαστικού κεφαλαίου της Βιολογίας από την ύλη όλων των τάξεων Γυμνασίου και Λυκείου (βλπ σχετική ανάρτηση) και 
• την απώλεια από τον κλάδο των Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας που δόθηκαν στις καθηγήτριες Οικιακής Οικονομίας (!!!!!!!!).

Οι αρμόδιοι στο Υπουργείο Παιδείας σφυρίζουν αδιάφορα, οι συνάδελφοι δεν διαμαρτύρονται διότι φοβούνται ότι δεν θα πάρουν καλή βαθμολογία κι ο κλάδος συνεχίζει να συσσωρεύει προβλήματα που προσπαθεί να τα κρύψει κάτω από το χαλί. Κάποια προβλήματα όμως είναι πολύ ογκώδη και δεν κρύβονται με τίποτα! Ιδού λοιπόν μία επιστολή μαθητή προς τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού που δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο την επομένη (21 Μαίου 2013) των Παγκυπρίων Εξετάσεων Βιολογίας:

Πως είδε ένας υποψήφιος τις εξετάσεις στο μάθημα της Βιολογίας

Αξίζει κανείς να διαβάσει και τα σχόλια των αναγνωστών του άρθρου. Για να καταλάβετε περί τίνος πρόκειται μπορείτε να διαβάσετε και το Γραπτό των Παγκυπρίων Εξετάσεων Βιολογίας 2013.

Ευτυχώς, δεν είναι όλες οι διαπιστώσεις του μαθητή δικαιολογημένες. Ας δούμε κάποια μέρη του δημοσιεύματος αναλυτικά:

1. "Δυστυχώς όμως το γραπτό για μένα αλλά και για την συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών όπου παρακάθισαν στα εξεταστικά κέντρα εκτός από δύσκολο,ξέφευγε και από την προκαθορισμένη ύλη."

Εδώ ο μαθητής έχει άδικο. Το γραπτό δεν εκφεύγει από την εξεταστέα ύλη που αναγράφεται στον Οδηγό Εξετάσεων.

2. "Για να έγραφε κάποιος σήμερα θα έπρεπε να είχε προηγουμένως διαβάσει όλες τις λεπτομέρειες του κάθε κεφαλαίου, να καταλάβαινε την διατύπωση της άσκησης και να είχε γνώσεις πέρα από το Λύκειο. Μου είναι αδιανόητο ότι οι λεπτομέρειες ήταν το 75% τουλάχιστον του συνολικού γραπτού. Επίσης υπήρχαν σχήματα ακατανόητα αφού δε ξεχώριζες τι σου έδειχναν τα βέλη (Μέρος β' άσκηση 10). Τέλος ζητούσε ασκήσεις που δεν είχαμε διδαχθεί στο σχολείο."

Είναι αλήθεια ότι το γραπτό ζητούσε λεπτομέρειες. Για να μην παρεξηγηθώ: οι λεπτομέρειες που ζητήθηκαν δεν ήταν εκτός ύλης. Και δεν είναι λάθος να ζητούνται λεπτομέρειες σε κάποια ζητήματα. Όταν, όμως, ξεπερνάς ένα όριο στις λεπτομέρειες που ζητάς τότε ευνοείς τα άτομα που παπαγαλίζουν κι όχι τα άτομα που σκέφτονται με κριτική σκέψη. Μας έχει λεχθεί πολλές φορές στα σεμινάρια Βιολόγων που διοργανώνονται από το Υπουργείο ότι σκοπός μας είναι να προάξουμε την κριτική σκέψη! Δάσκαλε που δίδασκες...

Ακόμα, το γραπτό δεν είχε διαβάθμιση δυσκολίας. Δηλαδή δεν είχε εύκολες, μέτριες και δύσκολες ασκήσεις. Ο βαθμός δυσκολίας ήταν ψηλός ακόμα και σε ασκήσεις Α΄ Μέρους. Για παράδειγμα, το πρώτο πράγμα που ζητά το γραπτό είναι μια λεπτομέρεια στην υδρόφιλη κεφαλή ενός φωσφορολιπιδίου όπου ο/η μαθητής/τρια έπρεπε να θυμηθεί τα τρία μέρη από τα οποία αποτελείται (χολίνη, φωσφορική ομάδα, γλυκερίνη). Κι αυτό στο πρώτο υποερώτημα της πρώτης άσκησης του Α΄ Μέρους. Όπως καταλαβαίνετε η ψυχολογία των μαθητών/τριών κατεδαφίστηκε σαν χάρτινος πύργος από την αρχή του γραπτού. Προκαλώ όσους σπεύδουν να θεωρήσουν όσα λέω υπερβολικά να κάνουν μια έρευνα μετρώντας το ποσοστό των μαθητών που απάντησαν σωστά το υποερώτημα Α1α. Αν δεν είναι κάτω του 5% θα απολογηθώ με λυγμούς.

Παρόλα αυτά δεν θα συμφωνήσω με τη διαπίστωση του μαθητή ότι στα σχήματα δεν ξεχώριζες τι σου έδειχναν τα βέλη. Ούτε οι ασκήσεις πρέπει να είναι ίδιες με αυτές που έχουν διδαχθεί τα παιδιά στο σχολείο. Η Βιολογία δεν είναι Μαθηματικά...

3. "Προσωπικά πιστεύω ότι δεν ήταν αποτυχία των μαθητών αλλά των όσων είχαν δουλέψει γι’ αυτό (θεματοθέτες κτλ). Ήταν ένα γραπτό για μαθητές ιδιωτικών λυκείων που ουσιαστικά η ύλη τους πλησιάζει πολύ την ύλη των GCΕ αλλά και των μαθητών που πάνε GCΕ. Ήταν μια «σφαγή» για τους υπόλοιπους που μας προσγείωσε πολύ απότομα."

Μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου και με βαριά καρδιά θα συμφωνήσω ότι οι θεματοθέτες δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους. Δεν γνωρίζω ποιοι ήταν και το θέμα δεν είναι προσωπικό. 

Θεωρώ τα σχόλια του μαθητή για τα ιδιωτικά σχολεία και τα GCE εκτός πραγματικότητας και δεν θα τα σχολιάσω.

Το σίγουρο είναι ότι η αρνητική δημοσιότητα του μαθήματος λόγω και του συγκεκριμένου γραπτού αλλά και η υπερμεγέθης ύλη που αναγκάζει τους συναδέλφους να προχωρούν με γοργούς ρυθμούς προτού τα παιδιά την αφομοιώσουν, θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα σε μείωση των παιδιών που θα διαλέγουν Βιολογία με καταστροφικές συνέπειες για τον κλάδο. Αν δεν αλλάξει η νοοτροπία των αρμοδίων στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα οδεύσουμε ως κλάδος προς νέες ήττες!

Η αποκατάσταση της αλήθειας από τους Βιολόγους

Μετά από άδεια του συγγραφέα Δρα Ανδρέα Σοφοκλέους, αναδημοσιεύουμε το άρθρο με τίτλο "Η αποκατάσταση της αλήθειας από τους Βιολόγους" όπως δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες Αλήθεια (4/10/12), Πολίτη (7/10/12), Φιλελεύθερο και Σημερινή (13/10/12).

Τις τελευταίες μέρες έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέσω του τύπου επιστολές Γεωγράφων που ζητούν να διοριστούν άμεσα στην εκπαίδευση. Όπως οι ίδιοι οι Γεωγράφοι αναφέρουν, ενώ κλήθηκαν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα προϋπηρεσιακής κατάρτισης την περσινή σχολική χρονιά, όπως και το έπραξαν, τη φετινή σχολική χρονιά δε διορίστηκαν στα δημόσια σχολεία. To αποτέλεσμα ήταν να μείνουν άνεργοι, αφού προηγουμένως είχαν παραιτηθεί από τις δουλειές τους. Στις επιστολές αυτές, οι Γεωγράφοι καταφέρονται εναντίον των Βιολόγων, θεωρώντας τους υπεύθυνους για το μη διορισμό πολλών Γεωγράφων που βρίσκονται στον κατάλογο διοριστέων καθηγητών. Ξεπερνώντας τα όρια της επαγγελματικής δεοντολογίας, αλλά και της υποτυπώδους σωστής συμπεριφοράς, μιλούν προσβλητικά και υπεροπτικά για ανικανότητα των Βιολόγων να διδάξουν το μάθημα της Γεωγραφίας. Διατείνονται μάλιστα ότι το αποτέλεσμα της διδασκαλίας του μαθήματος της Γεωγραφίας από Βιολόγους, είναι να βγαίνουν σχεδόν όλα τα παιδιά της Κύπρου Γεωγραφικά αμόρφωτα. Ακόμα, στην επιστολή τους οι Γεωγράφοι καταθέτουν τον ισχυρισμό ότι η Βιολογία καμία σχέση δεν έχει με το αντικείμενο που πραγματεύεται η Γεωγραφία.

Οι συνάδελφοι Γεωγράφοι θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι εκατοντάδες εκπαιδευτικοί έχουν παρακολουθήσει την προϋπηρεσιακή κατάρτιση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και παραμένουν αδιόριστοι. Μεταξύ αυτών βρίσκονται και 25 Βιολόγοι. Οι Γεωγράφοι κατηγόρησαν τους Βιολόγους για ανικανότητα να διδάξουν το μάθημα της Γεωγραφίας. Μήπως υπάρχει κάποια έρευνα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο που να αποδεικνύει τον ισχυρισμό αυτό, ή ακόμα ότι οι Βιολόγοι δε διδάσκουν το μάθημα της Γεωγραφίας με επάρκεια; Όχι, βέβαια. Αντίθετα, οι Βιολόγοι κάθε χρόνο παρακολουθούν επιμορφωτικά σεμινάρια Γεωγραφίας και βεβαίως ακολουθούν τα αναλυτικά προγράμματα για τη διδασκαλία του μαθήματος που συνέταξαν Γεωγράφοι. Εξάλλου, οι δύο κλάδοι συνεργάζονται και βρίσκονται κάτω από τη σκέπη της ίδιας επιθεώρησης στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.

Για να φτάσει κάποιος στην αλήθεια, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να εξετάσει το ζήτημα από μια άλλη οπτική γωνία. Η θεματολογία την οποία πραγματεύεται η Γεωγραφία, άπτεται των Βιολογικών θεμάτων. Για παράδειγμα, στα συγγράμματα Γεωγραφίας του γυμνασίου (στο λύκειο δε διδάσκεται το μάθημα), γίνεται εμβάθυνση σε θέματα Βιολογίας, όπως η μελέτη της χλωρίδας και της πανίδας, η μελέτη οικολογικών θεμάτων, περιβαλλοντικών προβλημάτων, αειφόρου ανάπτυξης, κλπ. Ακόμα, στην προσέγγιση των θεμάτων Γεωγραφίας, χρησιμοποιείται από τους Γεωγράφους, ο Βιολογικός τρόπος προσέγγισης. Στα σεμινάρια των επιθεωρητών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού των δύο τελευταίων ετών, οι παρουσιάσεις των Γεωγράφων αφορούσαν τη χλωρίδα και την πανίδα της Κύπρου, θέματα που σαφώς πραγματεύεται η Βιολογία. Το τελευταίο εύκολα αποδεικνύεται, μελετώντας το πρόγραμμα σπουδών της Βιολογίας, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων σχετικά μαθήματα όπως Γεωβοτανική, Βοτανική, Ζωολογία, Οικολογία, Λιμνολογία, Υδροβιολογία, Φυσική Γεωγραφία, Ζωογεωγραφία κλπ, με έμφαση στα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ελάχιστα Πανεπιστήμια στην Ευρώπη παρέχουν πτυχίο Γεωγραφίας. Αυτό συμβαίνει γιατί στην ουσία η θεματολογία του μαθήματος αυτού, ως επί το πλείστον καλύπτεται από τον κλάδο της Οικολογίας που αναντίλεκτα μελετάται από τη Βιολογία. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες το μάθημα της Γεωγραφίας διδάσκουν κυρίως Βιολόγοι. Στην Κύπρο, το μάθημα της Γεωγραφίας διδάσκεται από Βιολόγους εδώ και δεκαετίες με μεγάλη επιτυχία. Αυτό αποδεικνύεται από το μεγάλο ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι μαθητές για το συγκεκριμένο μάθημα και από τις επιτυχίες σε διεθνείς ολυμπιάδες.

Με όλα τα πιο πάνω δεδομένα, πώς είναι δυνατό να κατηγορούνται οι Βιολόγοι για ανικανότητα στη διδασκαλία του μαθήματος της Γεωγραφίας και ότι δεν έχουν καμία σχέση με το αντικείμενο του μαθήματος αυτού;

Εμείς οι Βιολόγοι, ασφαλώς βλέπουμε με συμπάθεια το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι νεαρότεροι αδιόριστοι Γεωγράφοι. Θα έπρεπε όμως να γνωρίζουν ότι για το γεγονός αυτό δεν ευθύνονται οι Βιολόγοι, οι οποίοι βρίσκονται σε χειρότερη θέση. Τα τρία τελευταία χρόνια έχουν μείνει αδιόριστοι 16 συνολικά Βιολόγοι. Μερικοί από αυτούς έμειναν έξω από την εκπαίδευση, ενώ είχαν ήδη τέσσερα χρόνια υπηρεσίας στα δημόσια σχολεία. Εξάλλου, τη φετινή σχολική χρονιά δε διορίστηκε ούτε ένας νέος Βιολόγος, ενώ αντίθετα οκτώ νέοι Γεωγράφοι διορίστηκαν φέτος στα δημόσια σχολεία.

H επιμονή των Γεωγράφων, ότι θα πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν Βιολόγοι από Γεωγράφους, θα δημιουργούσε τεράστια κοινωνικά προβλήματα σε πολύ μεγάλο αριθμό οικογενειών συναδέλφων Βιολόγων. Ας σημειωθεί ότι ο κατάλογος διοριστέων Γεωγράφων, περιλαμβάνει άτομα πολύ νεαρότερα, από εκείνο των Βιολόγων.

Τέλος, δεν μπορούμε να δεχθούμε την άποψη των συγκεκριμένων Γεωγράφων, ότι τα παιδιά μας είναι Γεωγραφικά αμόρφωτα. Σίγουρα, δεν είναι. Αν όμως επιμένουν σε αυτή την άποψη, τότε ίσως θα έπρεπε να κοιτάξουν βαθύτερα και να εστιάσουν στα αναλυτικά τους προγράμματα καθώς και στον τρόπο που οι ίδιοι προτείνουν να γίνεται το μάθημα και τον οποίο διαχέουν στα διάφορα επιμορφωτικά σεμινάρια τόσο στους Γεωγράφους, όσο και στους Βιολόγους.

Οι Βιολόγοι, υπηρετώντας έναν από τους πιο σημαντικούς και απαιτητικούς κλάδους σήμερα, με συνεχή και αλματώδη ανάπτυξη, διακρίνονται από αξιοζήλευτη συνέπεια και εργατικότητα. Έχουν μια ιδιαίτερη προσέγγιση με τους μαθητές, λόγω και της φύσης των θεμάτων που διδάσκουν στις πολύ ευαίσθητες ηλικίες της εφηβείας. Τα χαρακτηριστικά αυτά τους επιτρέπουν να έχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στη διδασκαλία των μαθημάτων που διδάσκουν.

Δρ. Αντρέας Σοφοκλέους, Εκπαιδευτικός - Βιολόγος

Η δήθεν διαρροή των θεμάτων Βιολογίας

Χθες, δέχθηκα τηλεφωνήματα από κάποιους μαθητές και κάποιες μαθήτριες που με ρωτούσαν αν γνωρίζω κατά πόσον θα ακυρωθεί και θα ξαναδωθεί το μάθημα της Βιολογίας στα πλαίσια των Παγκυπρίων Εξετάσεων. Μου είπαν ότι άκουσαν στην τηλεόραση ότι έγινε διαρροή των θεμάτων πριν την εξέταση από την Αμερική. Αυτό με την Αμερική μου φάνηκε πολύ παράξενο και ήταν το σημείο πάνω στο οποίο βασίστηκα για να απαντήσω ότι παρόλο που δεν είδα το ρεπορτάζ κατά πάσα, πιθανότητα θα είναι λαφαζανιά.

Άνοιξα, λοιπόν τον υπολογιστή μου και διάβασα στην ιστοσελίδα του ΑΝΤ1 Κύπρου τη δημοσίευση που μπορείτε να διαβάσετε κι εσείς εδώ. Η δημοσίευση συνοδεύεται από βιντεάκι από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της τηλεόρασης του ΑΝΤ1 Κύπρου.

Αυτό που συνέβηκε ήταν ότι η Βιολογική Εταιρεία Κύπρου ανήρτησε τα θέματα της Βιολογίας μία ώρα και είκοσι λεπτά μετά από την έναρξη της εξέτασης. Επειδή ο server της ιστοσελίδας βρίσκεται στις ΗΠΑ, η ώρα ανάρτησης που έβλεπε κάποιος φαινόταν να είναι προγενέστερη από την ώρα της εξέτασης. Αν ανοίξετε λοιπόν αυτή την ιστοσελίδα θα διαβάσετε σαν ώρα ανάρτησης του δοκιμίου την ώρα May 24, 2012 4:08 AM . Αυτή η ώρα, όμως, ήταν η ώρα στο σημείο όπου βρίσκεται ο server δηλαδή στις ΗΠΑ που ως γνωστόν είναι κάποιες ώρες πίσω από την ώρα της Κύπρου ανάλογα με την Πολιτεία. Άρα ουδέν μεμπτόν!

Φυσικά, ο τίτλος του ρεπορτάζ του ΑΝΤ1 ήταν "Σάλος για διαρροή θεμάτων Βιολογίας: Αιτία η ανάρτηση στο διαδίκτυο στις ΗΠΑ". Αυτός ο τίτλος είναι πιο πιασάρικος και αφήνει ερωτηματικά του τύπου: "Πού εβρεθήκαν τα θέματα των Παγκυπρίων στην Αμερική;"

Και, όπως συνηθίζεται στους δημοσιογραφικούς κύκλους, κανένας δεν σκέφτηκε τις συνέπειες της διασποράς του πανικού στους τελειόφοιτους μαθητές και μαθήτριες που έχουν, ομολογουμένως, αρκετό άγχος ήδη. Η θεαματικότητα του δελτίου είναι πιο σημαντική!

Καλά αποτελέσματα παιδιά!